‘Groningen is het orgel-Mekka van de wereld. Vrijwel nergens zijn er zoveel historische orgels te vinden als hier’. Echte Groninger Eeuwe Zijlstra en beroemd organist weet waar hij het over heeft. Hij kent alle Groninger orgels, tot op de laatste toets. Vooral de Schnitger, de Stradivarius onder de orgels, bespeelt hij met grote regelmaat. Ieder jaar wordt in Groningen het Schnitger festival gehouden. Niet zo gek, als je bedenkt dat Groningen de enige stad is met maar liefst drie Schnitgers op loopafstand. Geen enkele stad ter wereld herbergt zoveel van deze ‘pronkjewails’. Eeuwe bespeelt ze met veel liefde, net als de andere oude pijporgels in een van de vele Groninger dorpjes. Zoals die in het gehuchtje Krewerd, daar huist het oudste bespeelbare pijporgel van de wereld ‘de schreeuwerd van Krewerd’, gebouwd in de late middeleeuwen. Maar ook ver buiten
de provincie- en zelfs landsgrenzen slaat Eeuwe Zijlstra de goede toon aan en is hij een graag geziene organist. ‘Het ene orgel is het andere niet’, legt Eeuwe uit. ‘Ze zijn allemaal anders ingericht en hebben hun eigen klankkleur en formaat. Dat is wel eens lastig’, legt hij uit. ‘Mensen waren een paar eeuwen terug veel kleiner, dus soms moet ik mezelf haast opvouwen om te kunnen spelen’, grijnst de boomlange Groninger. ‘Andere orgels zijn juist heel groot, hebben meerdere klavieren en heel veel registerknoppen en pedalen. Dan is het heel hard werken om muziek te maken’, legt de musicus uit. ‘Ik moet er dus ook voor zorgen dat ik fysiek in conditie blijf. Er komen zoveel krachten bij kijken, het is eigenlijk topsport’. En inderdaad, vergeleken met een alledaags keyboard of doorsnee pianootje is een gemiddeld pijporgel monsterachtig. De pijpen torenen hoog boven de bespeler uit en produceren gigantische geluiden met een geweldig volume.
‘Haast intimiderend’, grijnst Eeuwe, ‘dat was vroeger natuurlijk ook de bedoeling. In de kerk fungeerden de klanken ook een beetje als stem van God’. Toch maakt Eeuwe er zijn missie van om het orgel uit de kerk te halen. ‘Niet letterlijk natuurlijk’, maar zo’n prachtig instrument maakt natuurlijk veel meer muziek dan alleen maar psalmen van Bach of Gregoriaanse liederen. Je kunt er werkelijk alles op spelen’, vertelt Eeuwe geestdriftig.
Grijnzend vertelt hij: ‘vaak ‘verjazz’ ik de stukken een beetje, of speel ik wat mijn gevoel me op dat moment ingeeft. David Bowie of andere popmuziek. Dat wordt me niet altijd in dank afgenomen door mensen die orgelmuziek als religieuze muziek zien. Maar dat maakt mij niets uit, het orgel is niet alleen van de kerk. Het is van iedereen’.
More from Cultuur
Welkom op de wierde
De fietsroutes Welkom op de wierde combineren Groningse gastvrijheid met een van de oudste cultuurlandschappen van Europa: de wierdendorpen. Wierden, …
Picknicken op 2000 jaar geschiedenis
In Maarhuizen gaan we ver, heel ver terug in de tijd. Dit historische gebied, met als hoogtepunt de tweeduizend jaar …
Een paradijs voor de theeliefhebber
Er was eens ... een piepjonge lerares handenarbeid en tekenen, die vanaf Groningen naar haar eerste volwassen baan in Oosterwolde …
Borgterrein Ewsum, een pareltje
'Ain pronkjewail in golden raand', zo mag borgterrein Ewsum met recht genoemd worden. Het begint al bij de prachtige oprijlaan …
De Ploeg-kunstenaars: inspiratie op fietsafstand
De Groninger kunstenaars van 'De Ploeg' maakten veel sfeerbeelden in de stad, maar vooral de schoonheid van het Groninger Hogeland …
Ede Staal: het gevoel van de Groninger
Groningen heeft slechts één echte troubadour gekend en dat is Ede Staal (1941-1986). Deze singer-songwriter schreef vele poëtische muzieknummers in …
Ezinge: Pompeï van het noorden
Een heuvel vol historische geheimen. Zo zou je het deels afgegraven wierdedorp Ezinge kunnen noemen. Er zijn op dit kleine …
De legende van het Riepster Licht
Soms, als het aardedonker is, de wind over de dijken loeit en de zee tegen de dijken beukt is het …
De Menkemaborg: zoveel te zien
'De Menkemaborg vind ik de allerleukste borg, het is zo groot en er is zoveel te zien!’, vertelt bezoeker Aira …