Vruchtbare grond, vruchtbaar vee van Koepon

Wijnan Pon (L) oprichter van Koepon. Rechts een deel van de prijzenkast voor de Groninger koeien van Koepon

‘Koeien zijn ongelooflijk sociaal en intelligent. Het is een uitdaging om koeien zo fantastisch te verzorgen dat ze voor jou een hoog rendement kunnen halen’, aldus veeboer Wijnand Pon uit Aduarderzijl. ‘Dat betekent bijvoorbeeld dat je aan het comfort van die koeien nooit genoeg aandacht kan geven’. Het vertroetelen en verzorgen van koeien is mogelijk een van de geheimen van het wereldwijde succes van Koepon zijn melkveehouderijen en KI-bedrijven (kunstmatige inseminatie) met stieren. Pon en zijn familie staan bekend om hun zeer succesvolle bedrijven. Maar in Groningen is men vooral trots dat Pon vanuit het wierdengebied Middag-Humsterland de veeteelt naar een hoger plan heeft gebracht de afgelopen vijftig jaar.

De medewerkers van Koepon in Feerwerd

Succesvolle ondernemer
Zijn familie bouwde halverwege de vorige eeuw een bloeiend imperium in luxe auto’s op, in het midden van het land. Maar Wijnand, de jongste van het gezin nam een opmerkelijke afslag. Als natuurliefhebber koos hij voor een carrière als agrariër in Groningen. Aan de Hunzebocht, een idyllisch stukje grond aan het Reitdiep in Aduarderzijl vond hij zijn plek, tot op de dag van vandaag. Zijn liefde voor koeien en zijn zakelijk inzicht blijken een gouden combinatie. Het maakte hem een van de succesvolste ondernemers van Nederland en op zijn vakgebied van de wereld. Wijnand Pon doet het inmiddels iets rustiger aan op zijn woonboerderij in Aduarderzijl. Maar komt nog regelmatig een kijkje nemen bij zijn koeien.

Luchtfoto van het oude wierdendorp Feerwerd Foto: Stichting Oude Groninger Kerken

Wierdendorp
Wijnand Pon had een halve eeuw geleden elke plek kunnen uitzoeken om zijn boerenbedrijf te beginnen. Hij zocht in heel Nederland maar streek uiteindelijk neer in het Westerkwartier van Groningen. Onder de rook van het schilderachtige Feerwerd, een typisch wierdendorp dat er al eeuwenlang hetzelfde uitziet. De mooie omgeving gaf de doorslag destijds

Luchtfoto van Koepon in Feerwerd

Adellijke stambomen
Bedrijfsboer Marcel Rijkers runt inmiddels zijn moderne melkveehouderijbedrijf in Feerwerd, op de vruchtbare kleigrond waar het ooit allemaal begon. Hoe je topresultaten met je vee bereikt? Door gebruik van de juiste genetica en dan vervolgens door goede verzorging, koecomfort, management en met voeding “de puntjes op de i te zetten”, vertelt Marcel terwijl hij een rondje langs de dames in kwestie maakt. De stal is ruim, veel groter dan een gemiddelde koeienstal in de provincie. In dit verblijf en een aantal andere stallen zijn vierhonderd volwassen koeien gehuisvest. Koeien met een ‘adellijke’ stamboom waar prijswinnaars en gewilde fokstieren uit voort komen. Marcel kent ze allemaal bij naam. ‘En meestal weet ik ook nog wie hun moeder en oma zijn’, lacht hij, ‘van sommigen weet ik het zelfs zes generaties terug. ’Hij wijst: ‘Dat is Classy en daar is Ebeltje, inderdaad, een typisch Groningse naam. Dat is Claudia en daar is staat Carmen’.

Marcel werd in 2013 bedrijfsleider voor Pon op het Nederlandse Koepon Veebedrijf

Ohio Dairy Farm
Hoewel Marcel nog jong is, is hij zeker geen groentje. Toen Pon hem aanstelde nam hij een bak met ervaring en ideeën mee. En niet alleen uit Groningen. ‘Als boerenzoon heb ik altijd geweten dat ik melkveehouder wilde worden’, verteld hij. ‘Maar na de Hogere Agrarische School in Dronten heb ik het een tijdje buiten Nederland gezocht, in Amerika’. Marcel kwam daar terecht op een dairy farm in Ohio en was als ‘herdsman’ verantwoordelijk voor een kudde van zevenhonderd melkkoeien. ‘Een mooie en leerzame tijd,’ vertelt hij. ‘Ik heb er niet alleen veel kennis aan overgehouden, maar ook een groot netwerk en ik spreek mede daardoor vloeiend Engels’. Toch bleef het Groninger land hem en vooral zijn vrouw trekken en verhuisden ze in 2006 weer terug.

Voorbeeldbedrijf
De kans om bedrijfsleider op Koepon te worden greep de ambitieuze melkveehouder met beide handen aan. ‘De lat ligt hier hoog, en daar hou ik van. Koepon is een modern bedrijf in meerdere opzichten en wordt zodoende vaak als voorbeeldbedrijf gezien en ontvangt bezoekers uit de gehele wereld, vertelt Marcel. ‘Ook al is Pon de eigenaar, ik voel me net zo trots. Jaarlijks komen hier minimaal duizend mensen langs om te kijken. Mensen uit Afrika, Azië en Amerika komen hier om ideeën op te doen’, legt hij uit. We gebruiken ook veel techniek, zoals sensoren: ‘Alta Cow Watch’, om de koeien in de gaten te houden. Als een koe minder vreet, krijgen Alex, onze herdsman, en ik een berichtje. Zo verzamelen we allerlei data om het welzijn van de koeien in de gaten te houden. Het ‘koecomfort’, zoals we dat hier noemen, is erg belangrijk’, benadrukt hij. ‘Het is niet voor niets dat onze koeien gemiddeld bijna twaalfduizend kilo melk geven per jaar, terwijl het gemiddelde ongeveer negenduizend kilo in Nederland is’. Hij wijst naar de herkauwende koeien. ‘Maar eigenlijk is dat het beste bewijs: een herkauwende koe is een tevreden en gezonde koe’.